سایش دندان چیست؟
بیشتر ساختارهای بدن انسان از شروع زندگی تا پایان، به‌طور مداوم تقسیم سلولی انجام می‌دهند و در حقیقت به‌دلیل همین تقسیم سلولی در صورت آسیب‌دیدن باز هم تا حدودی ترمیم می‌شوند. استخوان نیز یکی از این بخش‌هایی است که اگر بشکند می‌تواند دوباره ترمیم شود. اما برخی از ساختارهای بدن، سلول ندارند و با آسیب‌دیدن یا حتی باگذشت زمان و افزایش سن، تحلیل رفته و حتی از بین می‌روند و به طور طبیعی قابل‌ترمیم نیستند.
دندان‌ها جزء این ساختارها هستند که بنا به دلایلی از جمله پوسیدگی دندان، تروما و … دچار سایش شده یا از بین می‌روند. در این مقاله از بهترین دندانپزشک، درمورد ساییدگی دندان یا سایش دندان چیست و علایم، علل به‌وجودآمدن و روش‌های ترمیم آن توضیحاتی ارائه می‌دهیم پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
به مشاوره نیاز دارید؟
فرم مشاوره و رزرو وقت
لینک مفید: لمینت سرامیکی دندان
تعریف سایش دندان
سایش یا ساییدگی دندان به معنای از بین رفتن بافت دندان به طرقی غیر از پوسیدگی دندان است. سایش دندان یک مشکل بسیار شایع است که تقریباً در 97 درصد از جمعیت رخ می‌دهد. این مشکل روندی طبیعی است که در طول مدت زندگی افراد رخ می‌دهد، ولی با افزایش طول عمر و استفاده پی در پی از دندان‌ها در طول زندگی، احتمال کوتاه‌شدن و کاهش سطح دندان‌ها بیشتر می‌شود.
لینک مرتبط: مراحل پوسیدگی دندان
لینک مرتبط: جلوگیری از پوسیدگی دندان
عوارض سایش دندان برای افراد
از بین رفتن مینای دندان و مشخص‌شدن عاج مشکلات زیادی را برای افراد ایجاد می‌کند که مهم‌ترین و اصلی‌ترین آنها موارد زیر است:
- تغییر رنگ و زردشدن دندان‌ها
- شیشه‌ای و شفاف‌شدن دندان
- حساس شدن دندان‌های ساییده شده
- سردرد و درد در ناحیه فک
- ایجاد فاصله بین دندان‌ها
- لق شدن دندان‌های سایش یافته
- تحلیل استخوان فک
لینک مفید: ترمیم دندان شکسته چگونه انجام می شود؟
علل ایجاد سایش دندان چیست؟
هرچه سن بیشتر می‌شود روند سایش دندان‌ها نیز ادامه پیدا کرده و بیشتر می‌شود. طی این روند، مینای دندان نازک‌تر شده و عاج دندان بیشتر در معرض دید قرار می‌گیرد و همان‌طور که گفته شد باعث تغییر رنگ دندان‌های شما نیز می‌شود. برخی از شناخته‌‌شده‌ترین عوامل ایجاد سایش دندان را در ادامه برایتان شرح می‌دهیم.
لینک مفید: اسپلینت دندان چیست؟
· مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی
مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مثل نوشیدنی‌های انرژی‌زا، انواع نوشابه، بعضی از آب‌میوه‌ها، نوشیدنی‌های الکلی و شراب و … سایش دندان را می‌تواند بیشتر نماید؛ چراکه با تحلیل‌رفتن مینای دندان همراه هستند.
· دندان‌قروچه
دندان‌قروچه به حالتی اطلاق می‌شود که دندان‌ها با نیروی زیاد و محکم به هم سابیده می‌شوند. در اغلب موارد، دندان‌قروچه به شکل غیرارادی و در هنگام خواب رخ می‌دهد و ممکن است شخص از وجود آن آگاهی نداشته باشد. در حالت کلی دندان‌قروچه علت اصلی ساییدگی دندان در خواب است.
لینک مرتبط: درمان سایش دندان به دلیل دندان قروچه
· مصرف برخی از داروها
بسیاری از داروها می‌توانند باعث خشک‌شدن دهان شوند. بزاق هم سدی مهم در مقابل سایش دندان است؛ لذا چنانچه دهانتان خشک شود و با خشکی آن مواجه شوید، دندان‌ها سریعتر آسیب دیده و ساییده می‌شوند.
· استرس و اضطراب
برخی از افراد حین تجربه یا تحمل استرس، دندان‌های خود را محکم به هم می‌سایند و یا اینکه عادت دارند ناخن یا پوست خودشان را بجوند. این موضوع باعث افزایش روند سایش دندان‌ها می‌شود.
· بیش از حد مسواک‌زدن
مسواک‌زدن مهم‌ترین فاکتور در حفظ و ارتقای بهداشت دهان و دندان است. با این‌حال اگر مسواک‌زدن بیش از حد انجام شود؛ یعنی زمان و تعداد دفعات مسواک‌زدن استاندارد نباشد و یا اگر حین مسواک‌زدن فشار زیادی به دندان‌ها وارد کنیم به افزایش سایش دندان‌ها کمک می‌کنیم.
لینک مفید: ایمپلنت فرانسوی
علائم اصلی نشان‌دهنده سایش دندان کدام‌اند؟
سایش دندان‌ها ممکن است در ابتدا آثار و علائم چندانی نداشته باشد. اما باگذشت زمان این علائم بیشتر شده و به اشکال مختلف نمایان می‌شوند. در این راستا علائم اصلی نشان‌دهنده سایش دندان‌ها به شرح زیر عبارت است از:
· حساس شدن دندان‌ها
معمولاً هنگامی که مینای دندان دچار تحلیل می‌شود، عاج دندان با فضای دهان ارتباط پیدا می‌کند. باتوجه‌به اینکه عاج دندان دارای عصب است، هنگام نوشیدن نوشابه و سایر نوشیدنی‌های گازدار، غذاهای سردوگرم و … فرد احساس درد در ناحیه دندان‌ها دارد. در اصطلاح دندانپزشکی این مشکل شایع حساس شدن دندان‌ها نامیده می‌شود و تنها راه درمان آن ترمیم دندان‌های ساییده شده است.
لینک مفید: عفونت دندان
· تغییر شکل و ظاهر دندان‌ها
با سایش لبه و مینای دندان‌ها، شکل و ظاهر آنها تغییر می‌یابد. این مورد نیز یکی دیگر از مهم‌ترین علائم سایش دندان‌ها است و در صورت مشاهده این علامت باید به متخصص دندانپزشک زیبایی مراجعه نمایید. تا بر اساس شدت و میزان سایش بافت دندان، اقدامات لازم را جهت ترمیم و درمان دندان‌های ساییده شده انجام دهد.
· تغییر رنگ و زردشدن دندان‌ها
تغییر رنگ و زردی دندان‌ها یکی دیگر از علائم سایش بافت دندان است و معمولاً هنگامی رخ می‌دهد که مینای دندان به طور کامل از بین رفته باشد. این مورد یکی از متداول‌ترین و شایع‌ترین علائم سایش دندان‌ها است و با رعایت بهداشت دهان و دندان مثل استفاده روزانه از مسواک و نخ دندان، برطرف نمی‌شود.
· کوتاه‌شدن دندان‌ها
سایییدگی بافت دندان در بیشتر اوقات سبب سایش طول دندان‌ها شده و به همین دلیل دندان‌ها کوتاه می‌شوند. در واقع می‌توان گفت کوتاه‌شدن ابعاد و اندازه دندان یکی دیگر از علائم سایش بافت دندان است و باید این مورد مهم را جدی بگیرید و به منظور بهترشدن جویدن و اصلاح طرح لبخند برای درمان آن اقدام نمایید.
· نازک شدن مینای دندان
سایش دندان‌ها معمولاً با تحلیل مینا همراه است. زمانی که این لایه تحلیل می‌رود، سطح دندان شفاف‌تر به نظر می‌رسد. در اصطلاح عامه به این وضعیت، “شیشه‌ای شدن” دندان گفته می‌شود. در بیشتر افرادی که دندان‌قروچه دارند، به‌وضوح می‌توان دید که دندان‌های جلو به این حالت شیشه‌ای درآمده‌اند. این شفافیت ممکن است در لبه‌های دندان‌ها یا سطوح جویدنی دیده شود و نشان‌دهنده ضعف ساختاری دندان‌ها باشد.
لینک مفید: فرق اوردنچر با ایمپلنت
انواع سایش دندان
- ابریژن: سایش دندان اگر به دلیل تماس وسیله ایجاد شود، ابریژن است. این سایش بیشتر در طوق دندان و در کنار لثه ایجاد می‌شود و عوارض آن تحلیل بافت استخوانی و لثه است. از دلایل بروز این نوع سایش می‌توان به محکم مسواک‌زدن، استفاده از مسواک‌های نامناسب، تماس پروتزهای متحرک ارتودنسی و پلاک‌ها، استفاده نادرست از خلال‌دندان و جویدن وسایلی مانند خودکار و مداد، اشاره نمود.
- اروژن: علت اصلی این نوع سایش را می‌توان تماس دندان با مواد شیمیایی دانست. در سایش از نوع اروژن معمولاً بافت پوسیده دندان قابل‌مشاهده است. نوشیدن نوشیدنی‌های گازدار و نوشابه‌ها، برگشت اسید معده و… می‌توانند باعث سایش دندان شوند.
- اتریشن: این نوع سایش در سطح جونده دندان‌ها ایجاد می‌شود. سایش اتریشن اغلب به دلیل افزایش سن به وجود می‌آید. سطح دندان‌ها باگذشت زمان و به دلیل جویدن غذا به‌خصوص غذاهای ترش و اسیدی کمی صاف می‌شود. در این نوع سایش معمولاً سطح دندان براق بوده و رنگ عاج نیز قابل‌مشاهده است. این نوع سایش در افرادی که عادت نادرست دندان‌قروچه را دارند بیشتر پدید می‌آید.
- ابفرکشن: سایش از نوع ابفرکشن بسیار مشابه سایش ابریژن است. در این نوع سایش نیز طوق دندان و قسمت‌های کناری لثه تخریب می‌شوند. علت اصلی به‌وجودآمدن سایش ابفرکشن ساختار فک‌ها است که باعث می‌شود دندان‌ها در هنگام حرکت به یکدیگر برخورد نمایند. برای جلوگیری از این اتفاق ساختار نادرست فک در فرد موردنظر باید توسط دندانپزشک متخصص درمان شود.
- لینک مفید: پوسیدگی بین دندان
راه‌حل‌هایی برای پیشگیری از سایش دندان
مانند هر بیماری و مسئله بهداشتی دیگری، در خصوص سایش دندان‌ها نیز پیشگیری بهتر از درمان است. تنها پیروی از چند قانون ساده باعث می‌شود دندان‌های شما در طول عمرتان محکم و قوی باقی بمانند. برای این منظور می‌توانید چند راه‌حل پیشگیرانه زیر را در نظر داشته باشید:
- از مصرف بیش از حد مواد غذایی شامل اسید خودداری کنید. اگر برایتان مقدور است نوشیدنی را با نی بخورید تا تماس مستقیم نوشیدنی‌های اسیدی با سطح دندان‌ها کاهش پیدا کند.
- مشکلات گوارشی مثل برگشتن اسید معده به دهان را مدیریت کرده و برای این کار از پزشک خود کمک بگیرید.
- جویدن قلم، مداد و ناخن و استفاده از دندان جهت بریدن چسب و دیگر موارد را کنار بگذارید.
- چنانچه فکر می‌کنید که دندان‌قروچه دارید حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.
- برای مشاوره و معاینه مرتب به مطب دندانپزشک مراجعه نمایید.
لینک مفید: انواع ونیر دندان
رایج‌ترین روش‌های ترمیم سایش دندان‌ها
پس از آشنایی با علل شیشه‌ای شدن و ساییدگی دندان‌ها، حال روی روش‌های درمان آن متمرکز می‌شویم که فقط توسط دندانپزشک امکان پذیر است و درمان خانگی ندارد.
· باندینگ دندان
در صورت وجود سایش مینایی به میزان جزئی تا متوسط، می‌توان از روش‌های باندینگ دندان جهت درمان آن استفاده کرد. باندینگ دندان شامل روش‌هایی است که طی آن یک ماده کامپوزیتی هم‌رنگ دندان روی سطح دندان‌هایی که دچار سایش شده‌اند اعمال می‌شود تا ظاهر طبیعی‌تری به خود بگیرند. ترمیم‌های کامپوزیتی و کامپوزیت ونیرها جزو این روش‌های درمانی هستند.
· لمینت دندان
لمینت دندان لایه‌های نازکی از جنس پرسلن هستند که برای بهبود رنگ، شکل و اندازه دندان‌ها به آنها متصل می‌شوند. همچنین لمینت‌ها با چسبیدن به سطح دندان‌ها، می‌توانند حساسیت آنها را کاهش داده تا در برابر تغییر رنگ مقاوم و با آسیب کمتری مواجه شوند.
· روکش دندان
اگر دندان بیش از اندازه آسیب‌دیده یا ساییده شده باشد، امکان دارد دندانپزشک از روکش دندان به منظور بازسازی دندان‌ها استفاده نماید.
انجام انواع روش‌های درمان سایش دندان در کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر مژگان آزاد خواه
سایش دندان مشکل شایعی است که اغلب با افزایش سن رخ می‌دهد. اما اگر دندان‌قروچه کنید یا مقدار زیادی غذا و نوشیدنی اسیدی بخورید، احتمال اینکه به ساییدگی شدید دندان مبتلا شوید افزایش می‌یابد. رعایت بهداشت دهان و دندان، آشنایی با تکنیک صحیح مسواک‌زدن، درمان به‌موقع بیماری‌های زمینه‌ای مرتبط با ساییدگی دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک متخصص نقش مهمی در حفظ سلامت و زیبایی دندان‌ها دارد.
دراین‌خصوص دکتر مژگان آزاد خواه در کلینیک تخصصی دندانپزشکی خود انواع روش‌های ترمیم و درمان سایش دندان را برای شما به نحو احسن انجام می‌دهد؛ لذا برای دریافت نوبت و مشاوره رایگان با کلینیک تخصصی دندانپزشکی ایشان تماس حاصل فرمایید.
