بسیاری بر این باور هستند که تاثیر لبنیات بر روی دندان در سلامت آنها نقش مهمی دارد. خوراکی های لبنی هزاران سال است که در رژیم غذایی انسان نقش مهمی را بر عهده دارند. ویتامین ها و مواد معدنی در لبنیات برای سلامت بدن به ویژه دندان و لثه ضروری هستند. وجود مواد محافظتی اعم از فسفر، کلسیم و کازئین در غذاهای لبنی، خواص ضد پوسیدگی را به ارمغان آورده و بر تاثیر مفید آن افزوده است.
بر اساس مطالعات صورت گرفته، مصرف منظم لبنیات، کاهش بروز بیماری های دندانی را در پی دارد. بنابراین تاثیر لبنیات بر روی دندان را نمی توان به سادگی نادیده گرفت. در ادامه این تاثیرات و مزیت های مواد لبنی برای دندان بررسی شده است. با مقاله دکتر آزادخواه دندانپزشک خوب در تهران همراه باشید.
نحوه عملکرد تاثیر لبنیات بر روی دندان
مهمترین تاثیر لبنیات بر روی دندان اینگونه است که ترکیب کازئین با فسفر و کلسیم، در راستای معدنی شدن مجدد مینای دندان عمل کرده و لایه ای محافظ بر روی دندان ایجاد میکند. بدین ترتیب دندان از اسیدهای خورنده ای که پوسیدگی را سبب می شوند، محافظت میگردد. بر اساس تحقیقات انجام شده در این زمینه افرادی که به صورت مداوم لبنیات مصرف میکنند، کمتر از سایرین با مشکلات پوسیدگی دندان و بیماری لثه مواجه میگردند.
مزایای مصرف لبنیات بر روی سلامت دندان ها
تاثیر لبنیات بر روی دندان تنها مورد بالا که ذکر شد نیست و محافظت از دهان و دندان توسط لبنیات شامل موارد زیر میشوند.
- کاهش بیماری لثه
تاثیر لبنیات بر روی دندان اگرچه چشمگیر است اما نباید از نقش آن بر سلامت لثه غافل شد. مزیت اساسی این مواد برای سلامت دندان و لثه کاهش ریسک بیماری پریودنتال میباشد. این بیماری در صورت عدم درمان، از دست دادن دندان، بیماری قلبی و سکته مغزی را در پی داشته بعلاوه تشدید بیماری دیابت و پوکی استخوان را سبب میگردد. بر اساس تحقیقات، اسید لاکتیک موجود در لبنیات در تخفیف این بیماری نقش دارد.
- تقویت دندان
دندان از جمله سخت ترین بافت ها در کل بدن می باشد. این محصولات حاوی سه ماده مغذی اساسی بوده که در تقویت دندان کمک کننده هستند. این مواد شامل:
- تاثیر لبنیات بر روی دندان با کمک کلسیم
کلید دستیابی به استخوان های قوی همین ماده است. این ماده به پلاک های دندان چسبیده و تاثیر اسید را خنثی می سازد. تاثیر لبنیات بر روی دندان با کلسیم بیشترین حد خود را دارد.
- ویتامین D
جذب کلسیم در بدن به این ماده وابسته است. به همین علت غالبا محصولات لبنی را با این ویتامین غنی میکنند.
- ارتباط فسفات با تاثیر لبنیات بر روی دندان
برقراری تعادل در دهان با فسفات میسر می گردد. ثبات PH، تقویت محتوای کلسیم، جذب پروتئین و مواد معدنی از عملکرد این ماده ناشی شده و بدون این فرایند باکتری ها در دهان فرصت رشد می یابند.
- سفید ماندن دندان
دیگر تاثیر لبنیات بر روی دندان با رنگ آن مرتبط است. تمامی مواد مذکور درخشندگی دندان را به ارمغان می آورند. جویدن پنیر، تولید بزاق را تشویق کرده و به شکلی طبیعی ذرات غذا را از دهان پاک می کند. به واسطه این عملکرد نه تنها باکتری ها کاهش مییابند بلکه هر گونه لکه از روی دندان ها زدوده میگردد. علاوه بر دندان اثرات این ماده در افزایش سطح انرژی، دستیابی به وزن سالم، کاهش خطر بیماری های مزمن نیز شایان توجه است.
روزانه چه میزان لبنیات برای سلامت دندان مصرف کنیم؟
بر اساس اعلان وزارت کشاورزی ایالات متحده، توصیه می شود، بزرگسالان روزانه سه وعده و کودکان بسته به سن خود، 2 الی 2.5 وعده لبنیات را به مصرف برسانند. این میزان، تاثیر لبنیات بر روی دندان و تمام بدن را تضمین می کند. نمونه های متداول وعده های انواع لبنیات شامل:
- شیر 1 فنجان
- ماست 1 فنجان
- پنیر 1 اونس
معایب مصرف لبنیات بعد از مسواک
نوشیدن شیر پیش از خواب عادت بسیار مفیدی محسوب شده که همواره سفارش گردیده است. اگرچه تاثیر لبنیات بر روی دندان در راستای سلامت دهان می باشد، اما مصرف آن پس از مسواک انتخاب مناسبی نیست. پس از مسواک زدن مینای دندان به طور موقت تضعیف شده و با مصرف شیر قند طبیعی موجود در آن، ایجاد پلاک بر روی روکش دندان را منتج میگردد.
این قندها توسط باکتری های موجود در دهان هضم و سپس اسید ایجاد می شود. برخورد این اسید با مینای ضعیف شده، پوسیدگی دندان را به همراه دارد. بنابراین قانون 30 دقیقه ای برای مصرف خوراکی و نوشیدنی پس از مسواک زدن را همیشه رعایت کنید.
مضرات قند شیر بر روی دندان ها
اگرچه شیر حاوی قند گالاکتوز و لاکتوز می باشد اما این قندها در مقایسه با دیگر اشکال قند، از اسیدیته کمتری برخوردار بوده و همچنین کلسیم موجود در آن هر گونه آسیب احتمالی ناشی از این قندها را خنثی خواهد کرد. اما تاثیر لبنیات بر روی دندان همیشه مثبت نیست. مانند هر ماده غذایی حاوی قند یا نشاسته افزوده، لبنیات طعم دار اعم از میوه ای، بستنی و غیره به سبب حضور افزودنی ها، فواید را خنثی کرده و پیشنهاد می شود، محصولات لبنی را در طبیعی ترین حالت مصرف کنید.
همچنین چربی موجود در شیر قادر است اسید معده را تحریک کند. این اسید بر روی دندان ها تجمع کرده و پوسیدگی را سبب می گردد. بنابراین افرادی که به چربی شیر یا لاکتوز آن حساسیت دارند، مصرف شیر کم چرب و بدون لاکتوز بهترین انتخاب است. در نتیجه صرف اینکه یک غذا به عنوان محصول لبنی شناخته شده، لزوما به معنی سلامت آن نیست. در انتخاب لبنیات ایده آل برای سلامت دندان به نکات زیر توجه کنید:
- همواره گزینه های بدون چربی یا کم چرب را اولویت قرار دهید.
- به جای شیر طعم دار، شیر ساده را ترجیح دهید. پوسیدگی ناشی از قندهای اضافه را از یاد نبرید.
- در حد امکان، محصولات ارگانیک و طبیعی را در نظر بگیرید.
- ماست زمانی برای دندان مفید است که میزان قند آن کمتر از 5% باشد. ماست ساده و بدون شیرین کننده جایگزین بهتری برای انواع شیرین آن بوده و در این میان ماست یونانی مناسب ترین گزینه است. جهت افزودن طعم به آن از میوه یا عسل بهره بگیرید.
مصرف مداوم پنیر سفت سبب کاهش خطر فرسایش مینای دندان و حفره ها می گردد.
نتیجه گیری
در این مقاله درمورد تاثیر لبنیات بر روی دندان صحبت شد و مهمترین مواد موثری که در لبنیات برای سلامت دندان موجود است را ذکر کردیم و به نحوه عملکرد لبنیات بر روی دندان ها پرداختیم. جهت دریافت مشاوره میتوانید با کلینیک ارتودنسی و دندانپزشکی دکتر آزادخواه تماس حاصل فرمایید.
تلفن های تماس: 02188605541 – 02188616310
منابع: northsidedentalcare , richmondcosmeticdentistry
دکتر مژگان آزادخواه
سوالات متداول
- قبل مسواک زدن شیر بخوریم یا بعد مسواک؟
شیر به دلیل داشتن قند لاکتوز بعد از مسواک زدن توصیه نمیشود. زیرا قند آن به دندان ها چسبیده و در طولانی مدت باعث خرابی آنها میشود.
- شیر برای عفونت دندان مفید است؟
اگر دندان هایتان عفونت کردهاند و انتظار دارید که با خوردن شیر عفونت آنها برطرف شوند، سخت در اشتباهید! شیر فقط برای مقاوم کردن مینای دندان آن هم در طولانی مدت تأثیر دارد ولی برای از بین بردن عفونت باید نزد دندانپزشک بروید تا عفونت آن برطرف شود.
عالی
سلام، مطلب مفیدی بود
سلام وقت بخیر
شما بلیچینگ هم انجام میدید؟
هزینشو لطف می کنید؟
سلام لطفا با شماره مطب تماس بگیرید:
02188616310
خیلی عالی
درسته که میگن بعد از نوشیدن شیر، باید مسواک بزنیم ؟
اگر قبل از خواب شیر می نوشید بله، چون لاکتوز که قند شیر است به دندان هایتان می چسبند و در طول زمانی که خواب هستید باعث صدمه به مینای دندان تان میشود.