سرطان دهان یا Oral Cancer چیست؟
مقدمه
سرطان دهان به صورت توده یا زخمی در دهان ظاهر می شود که از بین نمی رود. سالانه حدود 50000 نفر در ایالات متحده به آن مبتلا می شوند که 70 درصد آنها مرد هستند. سرطان دهان شامل سرطان های لب، زبان، گونه ها، کف دهان، کام سخت و نرم، سینوس ها و حلق (گلو) می شود. اگر به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
اگر این سرطان زود تشخیص داده شود، درمان آن برای پزشکان بسیار آسان تر خواهد بود. با این حال، در بیشتر افراد زمانی تشخیص داده می‌شود که وضعیت آنها برای درمان مؤثر بسیار پیشرفته است. اگر مرتباً به دندانپزشک خود مراجعه می کنید، در تشخیص زودهنگام موفق‌تر هستید.
در این مقاله قصد داریم به بررسی این سرطان، نشانه‌ها، علل ایجاد و در نهایت پیشگیری از آن بپردازیم. با ما همراه شوید. این مقاله توسط دکتر مژگان آزادخواه، بهترین دندانپزشک در تهران، نوشته شده است.
ارتباط سرطان دهان و دندانپزشکی
سرطان دهان یک بیماری جدی است که نیاز به مداخله پزشکی دارد و به تنهایی توسط دندانپزشک قابل درمان نیست. با این حال، دندانپزشکان نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و مدیریت مداوم آن دارند.
در طول معاینات معمول دندانپزشکی، دندانپزشکان اغلب علائم سرطان دهان را بررسی می کنند. این شامل معاینه جامع حفره دهان از جمله لب ها، گونه ها، زبان، کام، کف دهان و بافت های لثه است. دندانپزشک به دنبال هرگونه توده، زخم یا تغییرات نامنظم بافتی، از جمله تغییر رنگ می‌گردد. اگر چیزی مشکوک مانند ضایعه پیدا کنند، ممکن است بافت‌برداری را توصیه کنند یا شما را به یک جراح دهان ارجاع دهند.
اگر سرطان دهان شناسایی شود، درمان معمولاً توسط تیمی از متخصصان مراقبت های بهداشتی، از جمله جراحان دهان، انکولوژیست ها و سایر متخصصان مدیریت می شود. گزینه های اصلی درمان سرطان دهان، جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی است. انتخاب درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله سلامت عمومی بیمار، محل و اندازه تومور، و اینکه آیا سرطان گسترش یافته است.
در مراحل اولیه، پزشکان ممکن است بتوانند سرطان دهان را با جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی یا درمان هدفمند درمان کنند. در مراحل بعدی، به درمان ترکیبی نیاز دارد. به طور خلاصه، در حالی که دندانپزشکان نمی توانند این سرطان را درمان کنند، نقشی اساسی در تشخیص زودهنگام آن دارند. اگر در مورد سرطان دهان نگرانی دارید، توصیه می شود در اسرع وقت برای معاینه دندانپزشکی برنامه ریزی کنید.
اطلاعات بیشتر: بهترین متخصص ایمپلنت تهران
علائم سرطان دهان چیست؟
شایع ترین علائم سرطان دهان عبارتند از:
- – تورم/ضخیم شدن، توده یا برجستگی، لکه های زبر/پوسته/یا نواحی فرسایش یافته روی لب ها، لثه ها، گونه ها یا سایر نواحی داخل دهان.
- – لکه های مخملی سفید، قرمز یا خالدار (سفید و قرمز) در دهان
- – خونریزی غیر قابل توضیح در دهان
- – بی حسی غیر قابل توضیح، از دست دادن احساس، یا درد/حساسیت در هر ناحیه از صورت، دهان یا گردن
- – زخم های مداوم روی صورت، گردن یا دهان که به راحتی خونریزی می کنند و در عرض 2 هفته بهبود نمی یابند.
- – درد یا احساس اینکه چیزی در پشت گلو گیر کرده است.
- – مشکل در جویدن یا بلع، صحبت کردن، یا حرکت دادن فک یا زبان.
- – گرفتگی صدا، گلودرد مزمن یا تغییر در صدا.
- – گوش درد
- – تورم یا درد در فک. اگر از دندان مصنوعی استفاده می کنید، ممکن است قرار دادن آنها ناراحت کننده یا سخت باشد.
- – تغییر در نحوه قرار گرفتن دندان ها یا پروتزهای شما روی هم
- – کاهش وزن چشمگیر
اگر متوجه هر یک از این تغییرات شدید، بلافاصله با دندانپزشک یا متخصص مراقبت های بهداشتی خود تماس بگیرید.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان دهان هستند؟
به گفته انجمن سرطان آمریکا، مردان دو برابر بیشتر از زنان با خطر ابتلا به سرطان دهان مواجه هستند. مردان بالای 50 سال با بیشترین خطر مواجه هستند. تخمین زده شده است که بیش از 50000 نفر در ایالات متحده در سال 2019 به سرطان دهان مبتلا شده اند.
علل ایجاد آن می‌تواند موارد زیر باشد:
- – سیگار کشیدن. افراد سیگاری، سیگار برگ یا پیپ شش برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری در معرض ابتلا به آن هستند.
- – مصرف زیاد الکل. سرطان های دهان در افرادی که الکل مصرف می کنند شش برابر بیشتر از افرادی که استفاده نمی‌کنند. استفاده از الکل و تنباکو با هم ریسک ابتلا به این بیماری را بیشتر می کنند.
- – سابقه خانوادگی سرطان.
- – قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، به ویژه در سنین پایین. اشعه ماوراء بنفش خورشید می تواند باعث سرطان دهان شود.
- – ویروس پاپیلومای انسانی (HPV). تقریباً همه افرادی که از نظر جنسی فعال هستند در مقطعی از زندگی به HPV مبتلا می شوند. نوع خاصی از این ویروس باعث می‌شود که تعداد فزاینده‌ای از مردان سالم زیر 50 سال به سرطان‌های پشت دهان و گلو در اثر رابطه جنسی دهانی مبتلا شوند.
- – سن. سرطان های دهان ممکن است سال ها طول بکشد تا رشد کنند. بیشتر مردم بعد از 55 سالگی متوجه می شوند که به آن مبتلا می شوند. اما مردان جوان تر به سرطان های مرتبط با HPV مبتلا می شوند.
- – جنسیت. مردان حداقل دو برابر زنان در معرض ابتلا به این سرطان هستند. ممکن است به این دلیل باشد که مردان بیشتر از زنان می‌نوشند و سیگار می‌کشند.
- – رژیم غذایی ضعیف. مطالعات ارتباطی بین سرطان دهان و نخوردن سبزیجات و میوه های کافی پیدا کرده اند.
چشم انداز افراد مبتلا به سرطان دهان چگونه است؟
اگر سرطان دهان زود تشخیص داده شود، امکان زنده ماندن ۵ ساله‌ی بیماران 84 درصد است. اگر سرطان به بافت ها، اندام ها یا غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته باشد، میزان زنده ماندن 5 ساله به 65 درصد کاهش می یابد.
سرطان دهان چگونه تشخیص داده می شود؟
به عنوان بخشی از معاینه معمول دندانپزشکی شما، دندانپزشک یک آزمایش غربالگری سرطان دهان را انجام می دهد. دندانپزشک شما می داند که یک دهان سالم باید چگونه باشد و احتمالاً بهترین گزینه برای تشخیص سرطان است. کارشناسان توصیه می کنند که هر سال از سن 18 سالگی و در صورت شروع به سیگار کشیدن یا رابطه جنسی زودتر معاینه شوید.
به طور خاص، دندانپزشک شما هرگونه توده یا تغییر بافت نامنظم در گردن، سر، صورت و حفره دهان را احساس می کند. هنگام معاینه دهان، دندانپزشک شما هر گونه زخم یا بافت تغییر رنگ یافته و همچنین علائم و نشانه های ذکر شده در بالا را بررسی می کند.
سرطان دهان چگونه درمان می شود؟
سرطان دهان به همان روشی که بسیاری از سرطان‌های دیگر درمان می‌شوند، درمان می‌شود – با جراحی برای برداشتن رشد سرطانی، به دنبال آن پرتودرمانی و/یا شیمی‌درمانی (درمان‌های دارویی) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده.
برای پیشگیری از سرطان دهان چه کاری می توانید انجام دهید؟
حداقل یک بار در ماه یک خودآزمایی انجام دهید. با استفاده از یک نور روشن و یک آینه، لب ها و جلوی لثه های خود را نگاه و احساس کنید. سر خود را به عقب خم کنید و سقف دهان خود را نگاه کنید و احساس کنید. زبان خود را بیرون بیاورید تا سطح آن، داخل دهان، پوشش گونه ها و پشت لثه را مشاهده کنید. کف دهان خود را بررسی کنید به پشت گلوی خود نگاه کنید. توده ها یا غدد لنفاوی بزرگ را در دو طرف گردن و زیر فک پایین خود احساس کنید. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در ظاهر دهان یا هر یک از علائم و نشانه های ذکر شده در بالا، فوراً با مطب دندانپزشک خود تماس بگیرید.
طبق یک برنامه منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. حتی با وجود اینکه ممکن است به طور مکرر خودآزمایی کنید، گاهی اوقات لکه ها یا زخم های خطرناک در دهان می توانند بسیار ریز و به سختی به تنهایی دیده شوند. تشخیص زودهنگام می تواند شانس درمان موفقیت آمیز را افزایش دهد.
