جراحی ریشه دندان چیست؟ در ابتدا باید آناتومی و قسمتهای دندان را بشناسیم. دندان‌های شما در خارج، یک لایه مینا، یک لایه دوم عاج و یک هسته داخلی نرم دارد که به ریشه استخوان فک شما گسترش می‌یابد. هسته حاوی پالپ دندان است از اعصاب، رگ‌های خونی و بافت هم‌بند تشکیل شده است. وقتی پوسیدگی وارد هسته نرم می‌شود، پالپ می‌تواند ملتهب یا آلوده شود و یا حتی بمیرد.
برای پاک‌سازی پوسیدگی به جراحی ریشه دندان نیاز است. اما چگونه می‌فهمید که به جراحی ریشه دندان نیاز دارید؟ آیا علائم گویایی وجود دارد؟ برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد جراحی ریشه دندان انواع، مزایا و عوارض آن، در ادامه این مطلب با بهترین دندانپزشک در تهران همراه ما باشید و حتماً مطالعه کنید.
مطلب مرتبط: درمان ریشه دندان چیست؟
جراحی ریشه دندان چیست؟
جراحی دندان، شامل هر نوع جراحی است که روی استخوان‌های فک و دندان‌ها انجام می‌شود. بیشتر اوقات زمانی که دندانپزشک از اصطلاح “جراحی دندان” استفاده می‌کند، با وحشت و ترس زیادی از جانب بیماران خود مواجه می‌شود. علت این است که اکثر بیماران در ذهنشان، این جراحی را یک فرایند بسیار دردناک و پرهزینه تلقی می‌کنند.
جراحی ریشه دندان یکی از رایج‌ترین خدمات دندانپزشکی است. این جراحی شامل فرایندهایی است که به درمان بسیاری از مشکلات دندان و فک کمک می‌کند. در بیشتر موارد، این جراحی یک عمل سرپایی بوده و بیماران پس از گذشت چند روز می‌توانند فعالیت‌هایشان را از سر بگیرند. جراحی ریشه یا روت کانال یک روش جراحی است که به منظور درمان و جلوگیری از گسترش عفونت داخلی دندان و نگهداری دندان سالم صورت می‌گیرد.
اگر دندان شما عفونت دارد یا با مشکلات دیگری مانند آسیب جدی یا تخریب مواجه است، داین درمان برای شما انجام می‌شود. این جراحی به‌منظور حذف باکتری‌ها و انجام درمان لازم برای حفظ دندان انجام می‌شود در صورت عدم انجام جراحی ریشه دندان، عفونت ممکن است گسترش یابد و منجر به مشکلات جدی‌تر شود. در صورتی که دندان دچار ترمیم غیرقابل‌درمان یا آسیب جدی شود، جراحی ریشه دندان انجام می‌شود. تصمیم نهایی برای انجام جراحی ریشه دندان باید توسط یک دندانپزشک حرفه‌ای بر اساس وضعیت خاص دندان هر فرد گرفته شود.
لینک مفید: جراحی دندان عقل
به مشاوره نیاز دارید؟
فرم مشاوره و رزرو وقت
جراحی ریشه دندان چگونه انجام می‌شود؟
روش جراحی ریشه، به دلیل پوسیدگی دندان و آلودگی آن انجام می‌شود. به دنبال این روش، دندانپزشک متخصص باکتری‌ها را از ریشه دندان شما خارج کرده و با استفاده از ابزارهای مخصوص با دقت فراوان میکروب‌ها را از بین می‌برد. دندانپزشک مواظب است که تمامی مسیرهای کانال دندان را در این روش پاک‌سازی کند. پس از خارج‌کردن باکتری‌ها، محل را با آنتی‌بیوتیک ضدعفونی می‌کند و ریشه‌های خالی را پر می‌کند.
برای جلوگیری از پوسیدگی جدید، منطقه را مهر و موم می‌کند. جراحی و عمل ریشه دندان را می‌توان به وسیله دندانپزشک عمومی و متخصصی که به‌عنوان متخصص ریشه دندان مشهور است انجام دهید. این جراحی، دندان طبیعی شما را در جای خود نگه داشته و از پوسیدگی بیشتر جلوگیری می‌کند. اما باعث شکنندگی دندان می‌شود. به همین خاطر، دندانی که جراحی ریشه شده، معمولاً با تاج روکش می‌شود.
مقاله مفید و خواندنی: جراحی دندان عقل
انواع جراحی ریشه دندان
درمان ریشه یا اندودانتیکس نوعی جراحی داخل دندان بوده که با پالپ و ریشه کار دارد. برخی از انواع این درمان عبارت‌اند از:
عصب‌کشی یا روت‌کانال
این نوع جراحی احتمالاً آشناترین جراحی ریشه دندان برای تمامی افراد است، درمانی که احتمالاً بسیاری از ما آن را انجام داده‌ایم. جراحی عصب‌کشی دندان یک درمان اندودانتیکس است که توسط اندودنتیست یا دندانپزشک به‌منظور درمان یک‌دندان پوسیده یا آسیب‌دیده انجام می‌شود. در عصب‌کشی پالپ و ریشه ملتهب دندان از زیر عاج برداشته می‌شود. این کار باعث می‌شود درد دندان از بین برود و در نتیجه ایجاد کانال ریشه صورت می‌گیرد.
در طول این جراحی، دندانپزشک دندان عفونی را سوراخ کرده و پالپ آن را برمی‌دارد تا یک ماده بی‌اثر را جایگزین آن کند. بعد از آن، یک تاج در قسمت بالایی دندان قرار داده می‌شود تا از دندان جراحی شده محافظت نماید. قبلاً عصب‌کشی بسیار دردناک بود و احتمالاً اگر درگذشته این درمان را انجام داده باشید، احتمالاً از آن متنفرید. خبر خوب اینکه عصب‌کشی‌های مدرن هیچ شباهتی به روزهای قدیم ندارد. امروزه این درمان بسیار کارآمدتر بوده و درد کمتری دارد.
لینک مفید: بهترین دکتر عصب کشی دندان
اپیکواکتومی
اپیکواکتومی را با عنوان جراحی قطع ریشه دندان، یا پرکردن انتهای ریشه نیز می‌شناسند. این درمان زمانی انجام می‌شود که عصب‌کشی کامل یعنی قراردادن مواد بی‌اثر و تاج پروتزی برای تسکین درد کافی نباشد. این جراحی، شامل برداشتن انتها یا نوک ریشه است که با واردشدن از طریق لثه و خارج‌کردن عفونت به‌وسیله جراحی انجام می‌شود.
این عمل شامل برداشتن نوک ریشه دندان است، به‌طوری‌که یک حفره ایجاد می‌شود و سپس این حفره با یک ماده زیست‌سازگار (سازگار با بافت‌های زنده) پر می‌شود.
پالپوتومی
پالپوتومی، پیش‌نیاز عصب‌کشی است. در این درمان حفره پالپ دندان باز شده و عفونت پالپ تخلیه می‌شود. به طور دقیق‌تر طی این درمان، دندانپزشک بخش عفونی پالپ را برمی‌دارد و به بقیه پالپ دست نمی‌زند، در نتیجه به عصب‌کشی کامل نیازی نیست.
این درمان در صورتی انجام می‌شود که بیمار بخواهد بافت باقیمانده و سالم پالپ را حفظ کند. از مزایای این جراحی به محافظت از دندان‌های زنده می‌توان اشاره نمود که دمای سرد را از گرم می‌توانند تشخیص دهند و مواد مغذی خون دریافت نمایند.
پالپکتومی
این عمل شامل برداشتن موقت همه‌ی پالپی که در حفره پالپ وجود دارد است که جهت تسکین درد انجام می‌شود. پالپکتومی معمولاً زمانی انجام می‌شود که پالپوتومی درمان مناسبی نباشد و تمام پالپ دندان عفونی، ملتهب و خراب شده باشد. پس از برداشتن پالپ، کانال‌ها به دارو آغشته و تمیز می‌شوند.
تصمیم برای انجام عصب‌کشی یا اپیکوکتومی و تشخیص آن، به مشکلات و شرایط خاص دهان و دندان هر فرد بستگی دارد و توسط یک متخصص دندانپزشکی با ویزیت و بررسی دقیق و صحیح باید تعیین گردد تا از بروز عوارض جانبی و مشکلات آینده مثل: عفونت و یا شکست درمان جلوگیری شود.
لینک مفید: هزینه کامپوزیت دندان در تهران
مزایای درمان جراحی ریشه دندان
برخی از مزایای جراحی دندان مزایای فراوانی دارد که در ادامه برخی از آنها را بیان می‌کنیم:
- این جراحی به شما کمک می‌کند تا لبخند طبیعی خود را حفظ کنید و بتوانید به خوردن غذاهای موردعلاقه‌تان ادامه دهید.
- بیشتر دندان‌هایی که این جراحی را داشته‌اند، می‌توانند تا پایان عمر کار کنند.
- این جراحی تقریباً بی‌درد است و اغلب باعث کمترشدن ناراحتی در زمان بازگشت به سلامتی نسبت به استخراج دندان طبیعی می‌شود.
- بیشتر بیمه‌های دندانپزشکی هزینه‌های جراحی ریشه را پوشش می‌دهند.
- تاج‌هایی که بعد از درمان بر روی دندان جراحی شده قرار می‌گیرد نه‌تنها مانند دندان‌های طبیعی کار می‌کنند، بلکه زیبا نیز هستند.
عوارض احتمالی جراحی ریشه دندان
جراحی ریشه دندان ممکن است با عوارض و مشکلات زیر همراه باشد:
- احتمال عدم موفقیت درمان و نیاز به تکرار جراحی
- خطر عفونت
- احتمال بروز ورم، خونریزی یا درد
- احتمال آسیب به بافت‌های اطراف دندان
- تورم صورت، درد مفصل فک، یا تغییر در حساسیت دندان
مراقبتهای پس از انجام جراحی ریشه دندان
- استراحت کافی: پس از عمل، باید حداقل یک روز استراحت کنید و فعالیت‌های سنگین را کنار بگذارید.
- خوردن غذا: بعد از جراحی ریشه دندان، باید به مدت حداقل چند ساعت ابتدایی فقط مایعات بخورید. سپس به‌تدریج به غذاهای نرم عادت کنید.
- قراردادن یخ: قراردادن یخ بر روی ناحیه عمل شده می‌تواند به کاهش ورم کمک کند.
- مصرف داروهای تجویز شده: پس از جراحی، پزشک ممکن است داروهایی مانند ضدالتهاب و تسکین درد تجویز کند که باید به‌دقت و سر زمان تعیین شده مصرف شوند.
- تمیزکردن دهان: پس از عمل، باید به‌دقت دهان خود را با آب و نمک یا دستورالعملی که پزشک شما تعیین کرده است، تمیز کنید.
- کنترل جریان خون: پس از جراحی، به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت باید سعی کنید جریان خون ناحیه عمل شده را کنترل کنید.
- عدم مصرف سیگار: در صورت مصرف سیگار، بهتر است پس از عمل، حداقل ۷۲ ساعت سیگار را کنار بگذارید.
- مراجعه به پزشک: در صورت بروز هرگونه علائم نامطلوب، به پزشک خود مراجعه کنید.
مقاله مفید: مراقبتهای بعد از عصب کشی
در این مقاله از مطب دکتر مژگان آزادخواه در باره چگونگی انجام جراحی ریشه دندان صحبت شد. به‌طورکلی، عفونت داخل پالپ و ریشه دندان شما می‌تواند باعث ناراحتی و درد شود. اگر به طور مداوم درد دندان یا علایم دیگری دارید، دراسرع‌وقت به دندانپزشک مراجعه کنید تا درد شما تشخیص‌داده‌شده و درمان شود.
اگر چه به نظر می‌رسد اصطلاح عمل ریشه دندان در بسیاری از افراد ترس ایجاد کند، اما این عمل درد خاصی ندارد و تقریباً همه افراد اندکی پس از درمان احساس بهتری دارند. برای دریافت مشاوره و نوبت برای انجام جراحی ریشه دندان‌های خود می‌توانید با کلینیک تخصصی دکتر آزادخواه تماس حاصل نمایید.
